Masaż limfatyczny, inaczej nazywany drenażem limfatycznym, jest zabiegiem manualnym, polegającym na uciskaniu ciała w taki sposób, aby pobudzić do pracy krążenie limfy. Jest polecany w przypadku zastojów limfy i obrzęków, a także w ramach wsparcia procesu odchudzania. Może także pomóc zlikwidować cellulit. Na czym polega drenaż limfatyczny i czy każdy może go wykonać?
Układ chłonny (inaczej limfatyczny) tworzą naczynia limfatyczne i węzły chłonne, które produkują komórki odpornościowe i oczyszczają płynącą przez naczynia limfę. Limfa (chłonka) jest zabarwionym na żółtawo płynem, a w skład układu limfatycznego wchodzą także śledziona, migdałki oraz naczynia chłonne. Najmniejsze naczynia odpowiadają za transport chłonki do krwiobiegu.
Rolą układu chłonnego jest przede wszystkim udział w procesach odpornościowych i zwalczanie drobnoustrojów. Transportuje także białka i tłuszcze. Masaż limfatyczny ma usprawnić przepływ limfy przez naczynia i tym samym pomóc jej lepiej rozprowadzić po organizmie substancje. Drenaż limfatyczny zapobiega także zastojom, obrzękom i może pomóc w redukcji cellulitu.
Masaż limfatyczny – na czym polega?
Masaż limfatyczny polega na zastosowaniu przez fizjoterapeutę odpowiednich technik ucisku i chwytów, które pobudzą krążenie chłonki. Masaż zawsze wykonywany jest od części proksymalnych ciała do części dystalnych (czyli np. od uda w stronę stopy). Podczas drenażu limfatycznego terapeuta uciska daną część ciała, ale nie jest to nigdy bolesne.
Rodzaje masażu limfatycznego:
- masaż limfatyczny nóg, który jest wskazany u osób narażonych na zastoje limfy w nogach, np. na skutek długotrwałego stania,
- masaż limfatyczny brzucha, który pomaga na problemy trawienne, a także wspiera proces odchudzania,
- masaż limfatyczny twarzy, który może pomóc w przypadku obrzęków na twarzy, a także przy zastojach pooperacyjnych, także po operacjach z zakresu chirurgii estetycznej,
- masaż limfatyczny rąk, usprawniający przepływ limfy u kobiet po mastektomii radykalnej, a także w przypadku zespołu cieśni nadgarstka lub chorób reumatycznych stawów.
Co daje masaż limfatyczny?
Usprawnia przepływ chłonki, przez co wspiera redukcję obrzęków, pomaga usuwać z organizmu toksyny, przyczynia się do poprawy pracy układu odpornościowego oraz widocznie poprawia kondycję skóry, przez co może zmniejszać widoczność cellulitu. Masaż limfatyczny działa także odprężająco.
Urządzenie do masażu limfatycznego – mechaniczny masaż limfatyczny
Mechaniczny drenaż limfatyczny (pneumatyczny masaż sekwencyjny) polega na umieszczeniu kończyn w specjalnych rękawach lub całego ciała w kombinezonie, w którym aparatura w odpowiednich odstępach czasowych wtłacza pod ciśnieniem powietrze. Pacjent odczuwa ucisk – znów wychodzi on od ciała w stronę kończyn. Mechaniczny masaż limfatyczny odbywa się bez udziału terapeuty, przy czym ważne jest ustawienie aparatury tak, aby ucisk nie powodował dyskomfortu.
Masaż limfatyczny w ciąży
Masaż limfatyczny teoretycznie nie powinien być wykonywany w ciąży, natomiast duże obrzęki nóg mogą być wskazaniem do wykonania zabiegu. Należy jednak zachować zasadę konsultacji z lekarzem oraz unikania zabiegów w ostatnim miesiącu ciąży i pierwszych trzech. Kobieta ciężarna może z powodzeniem chodzić na zwykłe masaże relaksujące – mogą one znacznie pomóc w złagodzeniu bólów pleców, które dotykają większość ciężarnych w związku ze zmianą środka ciężkości. Należy zawsze skonsultować się z lekarzem w kwestii zabiegów, które miałyby być wykonywane. Także nie zaleca się wykonywania masaży w pierwszym trymestrze ciąży.
Wskazania do drenażu limfatycznego
Wśród wskazań do wykonania masażu limfatycznego wymienia się:
- obrzęki,
- zastoje limfatyczne,
- cukrzycę,
- choroby metaboliczne,
- obrzęki spowodowane zastojem limfy np. w wyniku operacji nowotworów z jednoczesnym usunięciem węzłów chłonnych,
- obrzęki spowodowane operacjami tarczycy,
- nadwagę,
- cellulit,
- odchudzanie,
- wsparcie układu odpornościowego w jego pracy,
- choroby zwyrodnieniowe stawów,
- zmiany troficzne powłok skórnych.
Przeciwwskazania do wykonania masażu limfatycznego
Choć masaż limfatyczny wykonuje się w celach zdrowotnych, to są pewne sytuacje, kiedy wykonanie drenażu jest przeciwwskazane. Zaliczamy do nich:
- aktualnie przebywane choroby bakteryjne lub wirusowe wraz z towarzyszącą im gorączką,
- występowanie ran lub owrzodzeń na skórze,
- chorobie miażdżycowej i zakrzepicy,
- przy nowotworach,
- przy obrzękach wynikających z choroby popromiennej.